تقسیم نامه زمین چیست؟ (نمونه تقسیم نامه زمین)
تقسیم‌نامه زمین، که به آن تفکیک‌نامه نیز گفته می‌شود، مدرکی است که در آن سهم هر یک از مالکان در یک قطعه زمین مشخص می‌گردد. به عبارت دیگر، زمانی که گروهی به طور مشترک مالک یک زمین هستند و قصد دارند سهم خود را تفکیک کرده و تعیین کنند هر فرد چه میزان از زمین را در اختیار دارد، به این سند نیازمند خواهند بود.
برای تنظیم تفکیک نامه، لازم است شرایط خاصی فراهم شود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. همچنین به تشریح نحوه تهیه این سند و مدارک موردنیاز آن خواهیم پرداخت. بنابراین، اگر شما ملکی را به صورت مشترک خریداری کرده‌اید، توصیه می‌کنیم این مقاله را تا پایان بخوانید تا با فرایند تقسیم و تفکیک دارایی خود آشنا شوید.
شرایط تقسیم نامه زمین
در اینجا به بررسی تعدادی از شرایط اساسی مرتبط با تقسیم املاک و تهیه تقسیم‌نامه خواهیم پرداخت که لازم است از آنها آگاهی داشته باشید.
۱- درخواست تقسیم توسط یکی از شرکا
طبق ماده ۵۸۹ قانون مدنی، هر یک از شرکای ملک می‌تواند در هر زمان که مایل باشد، درخواست تقسیم زمین مشترک را ارائه دهد. به این ترتیب، برای شروع روند تقسیم ملک، نیازی به توافق یا همکاری تمامی شرکا وجود ندارد. با این حال، نکته دیگری در این ماده از قانون مدنی قابل توجه است.
بر اساس ماده ۵۸۹ قانون مدنی، تقسیم ملک در دو شرایط امکان‌پذیر نیست. اولین شرایط زمانی است که قانونی وجود دارد که تقسیم آن ملک را ممنوع می‌کند. دومین شرایط زمانی است که شرکا به توافق رسیده‌اند که به دلیل پرداخت وجه، از تقسیم زمین خودداری کنند.
در ماده ۵۹۵ قانون مدنی، شرایط دیگری برای عدم امکان تقسیم بیان شده است. طبق این ماده، اگر تقسیم زمین به کاهش ارزش سهم یک یا چند شریک منجر شود، حتی اگر آنها بر این روش تقسیم توافق کرده باشند، انجام آن ممنوع خواهد بود. به عبارت دیگر، حتی در صورتی که شرکا بر سر تقسیم به توافق برسند و این توافق به زیان یکی یا چند نفر از آنها منجر شود، قانون مانع از اجرای این نوع تقسیم می‌شود.
۲- تقسیم بخشی از زمین مشاعی
بر اساس ماده ۵۹۰ قانون مدنی، زمانی که تعداد شرکا بیشتر از دو نفر باشد، این قابلیت وجود دارد که تنها سهم یکی از شرکا از دیگران از طریق یک تقسیم‌نامه جدا گردد. در این شرایط، سهم یکی از افراد به صورت مجزا مشخص شده و سهم سایر شرکا ممکن است به شکل مشترک باقی بماند.
۳- توافق و عدم توافق شرکا در تقسیم زمین
ماده ۵۹۱ قانون مدنی به موضوع رضایت یا عدم رضایت شرکا در رابطه با تقسیم زمین می‌پردازد. این قانون بیان می‌کند که اگر شرکا در مورد روش تقسیم به توافق برسند، فرآیند تقسیم مطابق با آن توافق صورت خواهد گرفت و قانون در این زمینه مداخله نخواهد کرد.
اگر حتی یک نفر از شرکا در مورد روش تقسیم با دیگران هم‌نظر نباشد، دادگاه مسئول تعیین شیوه تقسیم خواهد بود. البته، این حکم تنها در صورتی صادر می‌شود که تقسیم به هیچ یک از شرکا آسیبی نرساند. در صورتی که وضعیت زمین به گونه‌ای باشد که برخی از شرکا دچار خسارت شوند، دادگاه حکمی صادر نخواهد کرد و تقسیم زمین تنها با توافق میان شرکا امکان‌پذیر خواهد بود.
ماده ۵۹۲ قانون مدنی به این موضوع به طور مفصل اشاره دارد. در این ماده ذکر شده است که اگر تقاضای تقسیم از سوی فردی که آسیب دیده است مطرح شود، حکمی صادر خواهد شد و طرف مقابل موظف به پذیرش آن حکم خواهد بود. اما در صورتی که این درخواست از سوی کسی که متضرر نشده باشد ارائه گردد، دادگاه بر اساس حکم خود برای طرف دیگر الزامی ایجاد نخواهد کرد.
ممکن است برای شما سوال پیش آید که چه مقدار خسارت موجب می‌شود که دادگاه به شیوه‌ای که ذکر شد، اقدام کند؟ پاسخ این پرسش در ماده ۵۹۳ قانون مدنی مشخص شده است. این ماده بیان می‌دارد که ضرری که مانع از تقسیم زمین می‌شود، شامل کاهش قابل توجه قیمت به گونه‌ای است که در عرف غیرقابل قبول تلقی گردد.
به بیان دیگر، اگر خسارت به حدی برسد که غیرقابل تحمل باشد، امکان تقسیم زمین توسط دادگاه منتفی می‌شود. اما تعیین مقدار خسارت غیرقابل تحمل از منظر قانونی، پرسشی است که قانون به آن پاسخی ارائه نمی‌دهد. در حقیقت، جواب این سوال به تصمیم قاضی وابسته است.
۴- تقسیم ملک اوقافی
ماده ۵۹۷ از قانون مدنی به موضوع تفکیک املاک اوقافی اشاره دارد. بر اساس این ماده، تقسیم املاک اوقافی تنها در صورتی مجاز است که بخواهید قسمت غیر اوقافی را از بخش اوقافی تفکیک نمایید. اما اگر تمامی یک قطعه زمین اوقافی باشد، امکان تقسیم آن میان مالکان وجود ندارد.
۵- باطل شدن تقسیم
بر اساس ماده ۶۰۱ قانون مدنی، هرگاه پس از انجام تقسیم، اشتباهی در تعیین سهم‌ها شناسایی شود، آن تقسیم به طور اتوماتیک باطل خواهد شد. همچنین، ماده ۴۶ قانون ثبت اسناد کشور بیان می‌کند که فقط تقسیم‌نامه‌ای که به‌طور رسمی ثبت شده باشد، از نظر قانونی معتبر است. به این ترتیب، تنها تقسیم‌نامه‌های ثبت‌شده در نهادها و مراجع قانونی مورد قبول قرار می‌گیرند.
نحوه تنظیم تقسیم نامه زمین
برای تهیه تقسیم‌نامه، ضروری است که تمام شرکا در خصوص روش تقسیم زمین و محل قرارگیری سهم هر یک از آنها به توافقی روشن دست یابند. این مرحله از تنظیم تقسیم‌نامه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در صورتی که محل سهم هر یک از مالکین به دقت تعیین نشود، در آینده مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.
پس از انجام توافق، لازم است که مدارک شناسایی تمامی مالکین را قبل از تنظیم تقسیم‌نامه در اختیار داشته باشید. وجود این مدارک به منظور تأیید هویت و اثبات مالکیت اهمیت ویژه‌ای دارد. به عبارت دیگر، باید این اسناد را با مشخصات مالکین در سند زمین مطابقت دهید. همچنین، لازم است تصاویر مدارک شناسایی را با خود افراد تطبیق نمایید.
در ادامه، لازم است که نام و مشخصات افراد را به‌طور کامل و مطابق با مدارک شناسایی آنان در سند تقسیم درج نمایید. همچنین، باید سهم هر یک از مالکین را با دقت مشخص کنید. تعیین حدود سهم هر مالک باید به‌گونه‌ای انجام شود که هیچ گونه ابهامی باقی نماند و از بروز سوتفاهم‌های احتمالی در آینده جلوگیری شود.
پس از اینکه تمام نکات لازم را ثبت کردید، ضروری است که تمامی مالکان این سند آن را امضا کنند. سپس می‌توانید با مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی، مراحل ثبت رسمی این سند را انجام دهید. توجه داشته باشید که این سند تا قبل از ثبت در دفترخانه فاقد اعتبار قانونی بوده و نمی‌توان به آن استناد کرد. اما پس از اینکه ثبت شد، هیچ یک از شرکا نمی‌توانند از آن عقب‌نشینی کنند.
مدارک لازم برای تقسیم نامه زمین
به منظور تنظیم تقسیم‌نامه‌ای که تمامی شرکا به آن پایبند باشند و از بروز هرگونه سوء تفاهم جلوگیری شود، ضروری است این سند بر اساس مدارک زیر تهیه گردد:
- سند مالکیت زمین مورد نظر
- مدارک هویتی تمامی مالکین
- امضای تمامی شرکا پای تقسیم نامه
روش های تقسیم
به طور کلی دو روش زیر برای تقسیم زمین وجود دارد.
- تقسیم به صورت توافقی
- تقسیم بدون توافق
در صورتی که در مورد روش تقسیم زمین بین تمامی شرکا به توافق نرسیده باشید، نیاز است به دادگاه مراجعه کنید تا بر اساس شرایط و ارزیابی جوانب مختلف، تصمیم لازم برای تقسیم زمین اتخاذ گردد. اما اگر در مورد چگونگی تقسیم آن به توافق رسیده‌اید، می‌توانید از دو شیوه زیر بهره‌برداری کنید:
- نوشتن تقسیم نامه به صورت دستی
- مراجعه مستقیم به دفاتر ثبت اسناد رسمی
لطفاً توجه داشته باشید که تقسیم‌نامه‌ای که به صورت دستی تهیه شده، از نظر قانونی معتبر نبوده و نمی‌توان آن را پیگیری کرد. این تقسیم‌نامه فقط به منظور روشن کردن توافقات میان شرکا تهیه می‌شود تا روند کار در دفترخانه آسان‌تر گردد. بنابراین، به جای تنظیم یک تقسیم‌نامه دستی، می‌توانید به طور مستقیم به دفاتر ثبت اسناد مراجعه کرده و توافقات خود را برای ثبت ارائه دهید.
جهت مشاوره با وکیل ملکی کلیک کنید .
تقسیم نامه برای زمین موروثی
تقسیم‌نامه‌ای که برای اراضی موروثی تهیه می‌شود، شباهت زیادی به تقسیم‌نامه‌ای دارد که برای زمین‌های مشاع تنظیم می‌گردد. چراکه بر اساس قوانین موجود، زمین‌های موروثی نیز به عنوان نوعی ملک مشاع شناخته می‌شوند. با این حال، نکته کلیدی در ارتباط با زمین‌های موروثی به ماده ۶۰۶ از قانون مدنی مربوط می‌شود.
این بند به موضوع دیون افراد مرحوم و نحوه پرداخت آنها اشاره دارد. طبق این بند، در صورتی که پس از توزیع اموال متوفی، مشخص شود که وی بدهی‌هایی دارد، تسویه این دیون به تناسب سهم هر یک از وراث بر عهده آنها قرار می‌گیرد.
به بیان دیگر، طلبکار این امکان را دارد که برای دریافت مطالبات خود، بر اساس دارایی‌های تقسیم شده، به هر یک از وراث مراجعه کند. با این حال، اگر وراث قادر به پرداخت بدهی نباشند و به اصطلاح قانونی، معسر محسوب شوند، طلبکار می‌تواند برای تسویه سهم این افراد به سایر وراث نیز مراجعه کند.
متن تقسیم نامه
در ادامه، نمونه‌ای از متن تقسیم‌نامه را برای شما ارائه می‌دهیم. در این تقسیم‌نامه فرض بر این است که تعداد مالکان چهار نفر است. شما می‌توانید متن نمونه تقسیم‌نامه را از اینجا دریافت کنید.
الف) تقسیم کنندگان به شرح زیر است:
آقای …………………… نام پدر ……. نام مادر …………. متولد …………. به شماره شناسنامه ……….. صادره از …………..
آقای …………………… نام پدر ……. نام مادر …………. متولد …………. به شماره شناسنامه ……….. صادره از …………..
خانم ..………………… نام پدر ……. نام مادر …………. متولد …………. به شماره شناسنامه ……….. صادره از …………..
خانم ..………………… نام پدر ……. نام مادر …………. متولد …………. به شماره شناسنامه ……….. صادره از …………..
ب) مورد تقسیم: زمین با کاربری ……………………. به مشخصات:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ج) قدرالسهم ناشی از تقسیم:
۱ – ………………… دانگ زمین مورد تقسیم، با ….. حلقه چاه عمیق آب حفر شده در آن و دارای / فاقد برق منصوبه در آن و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن، به آقای…………………… / خانم……………………….. تعلق می‌گیرد.
۲ – ………………… دانگ زمین مورد تقسیم، با ….. حلقه چاه عمیق آب حفر شده در آن و دارای / فاقد برق منصوبه در آن و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن، به آقای…………………… / خانم……………………….. تعلق می‌گیرد.
۳ – ………………… دانگ زمین مورد تقسیم، با ….. حلقه چاه عمیق آب حفر شده در آن و دارای / فاقد برق منصوبه در آن و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن، به آقای…………………… / خانم……………………….. تعلق می‌گیرد.
۴- ………………… دانگ زمین مورد تقسیم، با ….. حلقه چاه عمیق آب حفر شده در آن و دارای / فاقد برق منصوبه در آن و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن، به آقای..
جهت مشاوره با وکیل املاک و مستغلات کلیک کنید .
دیدگاهتان را بنویسید