وکالت تام‌الاختیار چگونه باطل می‌شود؟
وکالت تام‌الاختیار چگونه باطل می‌شود؟
وکالت تام‌الاختیار (General Power of Attorney) به دلایل مختلفی قابل فسخ یا بطلان است. در ادامه به مهم‌ترین روش‌های فسخ و بطلان این نوع وکالت می‌پردازیم:
۱. فسخ وکالت توسط موکل (واگذارکننده وکالت)
موکل می‌تواند هر زمان که بخواهد وکالت را فسخ کند، حتی اگر تاریخ انقضا مشخص شده باشد.
این حق بر اساس ماده ۶۷۸ قانون مدنی ایران است.
شرط: موکل باید قصد و رضایت خود برای فسخ را داشته باشد و به وکیل اطلاع دهد.
۲. فسخ توسط وکیل
وکیل نیز می‌تواند از سمت خود استعفا دهد، اما باید موکل را مطلع کند.
اگر استعفای وکیل منجر به ضرر موکل شود، وکیل مسئول خسارات خواهد بود.
۳. انقضای مدت وکالت
اگر در وکالتنامه تاريخ انقضا مشخص شده باشد، پس از پایان آن تاریخ، وکالت خودبه‌خود باطل می‌شود.
اگر تاریخ انقضا ذکر نشده باشد، وکالت تا فسخ صریح توسط موکل ادامه می‌یابد.
۴. انجام موضوع وکالت
اگر موضوع وکالت تکمیل شده باشد (مثلاً ملک فروخته شده یا کار موردنظر انجام شده)، وکالت خودبه‌خود پایان می‌یابد.
مطالب مرتبط:آیا وکالت بلاعزل بعد از فوت باطل می‌شود؟
۵. فوت یا جنون موکل یا وکیل
بر اساس ماده ۶۸۱ قانون مدنی:
فوت موکل یا وکیل موجب بطلان وکالت می‌شود.
جنون یا سفه (عدم اهلیت) هر یک از طرفین نیز وکالت را باطل می‌کند.
۶. ورشکستگی موکل
اگر موکل ورشکسته شود و موضوع وکالت مرتبط با اموال ورشکستگی باشد، وکالت باطل می‌شود.
۷. بطلان به دلیل عدم رعایت شرایط قانونی
اگر وکالتنامه فاقد شرایط صحت قراردادها باشد (مثل عدم اهلیت طرفین، اکراه یا اجبار)، باطل است.
مثال:
وکالتنامه غیرقانونی (برای کار خلاف شرع یا قانون).
وکالتنامه توسط شخص غیرعاقل صادر شده باشد.
۸. توسط دادگاه
در مواردی مانند سوءاستفاده وکیل از اختیارات، موکل می‌تواند از دادگاه درخواست فسخ وکالت کند.
اگر وکیل خارج از اختیارات خود عمل کند، موکل می‌تواند ابطال اقدامات وکیل را از دادگاه بخواهد.
🧾 روش فسخ عملی وکالت:
ارسال اعلامیه فسخ کتبی به وکیل ( توسط نامه رسمی یا سفارت).
ثبت فسخ در دفترخانه (اگر وکالتنامه رسمی است).
اطلاع به اشخاص ثالث (اگر وکیل با قرارداد بسته است).
دریافت وکالتنامه از وکیل.
⚠️ نکات مهم:
فسخ وکالت به وکیل ابلاغ شود تا اثر قانونی داشته باشد.
اگر وکیل ** بدون اطلاع از فسخ** اقداماتی انجام دهد، موکل می‌تواند آن را باطل کند.
برای وکالت‌های املاک، حتماً فسخ وکالت در دفترخانه ثبت شود تا از نقل و انتقالات بعدی جلوگیری شود.
📞 توصیه:
برای فسخ وکالت تام‌الاختیار از وکیل مشورت بگیرید.
اگر وکیل همکاری نمی‌کند، از طریق دادگاه اقدام کنید.
هرگز وکالتنامه را بدون رسید فسخ به وکیل نسپارید.
نمونه وکالتنامه تام‌الاختیار (General Power of Attorney)
📜 متن نمونه وکالتنامه (مطابق قوانین ایران):
بسم الله الرحمن الرحیم
وکالتنامه تام‌الاختیار
مورخ: ۱۴۰۳/۰۵/۲۰
محل تنظیم: تهران
طرف اول (موکل):
نام و نام خانوادگی: علی رضایی
شناسه ملی: ۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
شماره تماس: ۰۹۱۲XXX۰۰۰۰
آدرس: تهران، خیابان آزادی، کوچه ۱۰، پلاک ۲۰
طرف دوم (وکیل):
نام و نام خانوادگی: محسن کریمی
شناسه ملی: ۱۱۱۱۱۱۱۱۱۱
شماره تماس: ۰۹۱۳XXX۱۱۱۱
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، کوچه ۱۵، پلاک ۳۰
ماده ۱: موضوع وکالت
به موجب این وکالتنامه، موکل وکیل را برای انجام کلیه امور زیر به صورت تام‌الاختیار و با حق توکیل به غیر انتخاب می‌نماید:
الف) امور مالی و ملکی:
فروش، اجاره، رهن، هبه و معاوضة کلیه اموال منقول و غیرمنقول.
دریافت و پرداخت هرگونه وجهی از جمله قیمت ملک، اجاره‌بها و دیون.
امضای قراردادها و اسناد مالی related به اموال موکل.
ب) امور اداری و قانونی:
مراجعه به ادارات دولتی (ثبت اسناد، دارایی، شهرداری).
دریافت گواهی‌ها و مجوزهای لازم.
اقامه دعوا و دفاع در مراجع قضایی.
ج) امور بانکی:
افتتاح، بستن و مدیریت حساب‌های بانکی.
دریافت وام و اعتبار از بانک‌ها.
امضای چک، سفته و برات.
ماده ۲: مدت وکالت
این وکالت از تاریخ ۱۴۰۳/۰۵/۲۰ به مدت یک سال اعتبار دارد و پس از انقضا، خودبه‌خود باطل می‌شود.
ماده ۳: شرایط خاص
این وکالت غیرقابل recall است مگر به دلیل فوت یا جنون موکل یا وکیل.
وکیل مجاز است تمام یا بخشی از اختیارات را به شخص دیگری واگذار کند.
امضاها:
موکل:
علی رضایی
امضا:
وکیل:
محسن کریمی
امضا:
شاهد ۱:
نام: حسین محمدی
شناسه ملی: ۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲
امضا:
شاهد ۲:
نام: مریم احمدی
شناسه ملی: ۳۳۳۳۳۳۳۳۳۳
امضا:
✅ نکات مهم:
حضور دو شاهد (ترجیحاً دارای شناسه ملی) الزامی است.
بهتر است وکالتنامه در دفترخانه اسناد رسمی ثبت شود.
برای موارد خاص (مانند فروش ملک)، ذکر دقیق details ملک ضروری است.
وکالتنامه باید مهر و امضای طرفین داشته باشد.
✅ جمع‌بندی:
وکالت تام‌الاختیار از طریق فسخ یکطرفه توسط موکل، انقضا، فوت یا جنون و عدم رعایت قانون باطل می‌شود. حتماً موارد فسخ را به صورت رسمی به وکیل ابلاغ کنید.
مطالب مرتبط: وکالت اموال بعد از مرگ
دیدگاهتان را بنویسید