قبل از آنکه به تشریح طلاق غیابی بپردازیم، ابتدا باید مفهوم رأی غیابی را درک کنیم. زمانی که یک دادخواست علیه فردی تنظیم می‌شود و خوانده، یعنی شخصی که شکایت بر علیه او مطرح شده، ابلاغیه مربوط به موعد رسیدگی دادگاه را به صورت مستقیم دریافت نکند و بر اساس ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی، ابلاغ به وی صورت نگیرد، یا در جلسات دادگاه حاضر نشود و نیز هیچ لایحه‌ای در خصوص موضوع ارائه ندهد، در صورت صدور حکم به نفع خواهان، رأی صادره غیابی خواهد بود. این رأی ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل اعتراض در همان شعبه است و فردی که رأی غیابی علیه او صادر شده، می‌تواند در این مدت با ذکر دلایل، از دادگاه درخواست واخواهی و رسیدگی مجدد کند.

درخواست طلاق نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر زمان رسیدگی به طرف خوانده ابلاغ واقعی صورت نگرفته باشد و او در دادگاه حاضر نشود و نیز لایحه‌ای ارائه ندهد، در صورت صدور حکم محکومیت، طلاق به صورت غیابی خواهد بود. با توجه به اینکه درخواست طلاق می‌تواند از جانب زوج (مرد) یا زوجه (زن) باشد، به تفکیک در ادامه به این موضوع پرداخته خواهد شد.

طلاق غیابی از طرف مرد

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق به مرد اختصاص دارد. بنابراین، اگر مردی نسبت به همسرش درخواست طلاق ارائه دهد، چه زن در دادگاه حضور یابد و چه غیبت کند و حتی لایحه‌ای هم ارائه ندهد، حکم طلاق به طور قطع صادر خواهد شد. در این صورت، اگر زن در دادگاه حاضر نشود، حکم طلاق غیابی خواهد بود و او این امکان را دارد که در مهلت مقرر به این حکم اعتراض کند. نکته حائز اهمیت این است که حکم طلاق به درخواست مرد از سوی دادگاه صادر می‌گردد.

اما برای ثبت طلاق، پرداخت حقوق مالی زن که در حکم دادگاه قید شده، الزامی است.

این احتمال وجود دارد که پرسشی مطرح شود درباره حقوق مالی زن در هنگام طلاق به درخواست شوهر. این حقوق شامل موارد زیر است: مهریه، اجرت المثل دوران زناشویی (تنها در صورتی که زن آن را درخواست کند)، نفقه در دوران عده، نفقه معوقه (در صورت درخواست زن و وجود شرایط استحقاق) و همچنین شرط تقسیم اموال که در عقدنامه ذکر شده و به امضای شوهر نیاز دارد. این شرط به اموال موجود در زمان طلاق که پس از ازدواج خریداری شده‌اند، مربوط می‌شود.

نکته: در صورتی که زوجه درخواست کند، استفاده از شرط تنصیف، اجرت المثل و نفقه معوقه در حکم دادگاه در صورت فراهم بودن شرایط، مورد توجه قرار می‌گیرد.

پس از صدور حکم طلاق غیابی به درخواست شوهر، در صورتی که زوجه پیش‌تر درخواست پرداخت مهریه نکرده باشد، شوهر در صورت داشتن تمایل و عدم امکان پرداخت مهریه به صورت یکجا می‌تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه صادرکننده حکم طلاق، به طرفیت زوجه ارائه دهد. در صورت عدم حضور زوجه یا غیبت او، دادگاه بر اساس شهادت شهود، مهریه را به اقساط تقسیم می‌کند.

طلاق غیابی از طرف زن

• اگر زنی از همسر خود درخواست طلاق غیابی کند و دلیل موجهی برای این کار داشته باشد، در صورتی که شوهر با وجود آگاهی از برگزاری دادگاه، در جلسه حاضر نشود و هیچ پاسخی نیز ارائه ندهد و همچنین ابلاغیه دادگاه به او به‌طور واقعی ارسال نشده باشد، حکم طلاقی که توسط دادگاه صادر می‌شود، به صورت غیابی خواهد بود. پیشنهاد می‌شود برای آگاهی بیشتر درباره شرایط طلاق از سوی زنان، مطالب مرتبط را بررسی کنید.

نکته:چنانچه احضاریه دادگاه به شخصی نظیر شوهر در این مثال ارسال گردد، بر اساس ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی، این ابلاغ به عنوان ابلاغ واقعی تلقی می‌شود. اگر این ابلاغ به اعضای خانواده، کارمندان یا خدمتکاران او صورت گیرد، طبق ماده ۶۹ قانون مذکور، این ابلاغ به عنوان قانونی شناخته می‌شود. همچنین، در صورتی که آدرس ارائه‌شده صحیح باشد اما فرد مورد نظر در محل حضور نداشته باشد، اخطاریه به درب محل چسبانده خواهد شد که براساس ماده ۷۰، این نیز به عنوان یک ابلاغ قانونی به شمار می‌آید.

مرد غایب (مفقود الاثر)

• یکی از شرایطی که بر اساس قانون، همسر می‌تواند از دادگاه درخواست جدایی کند، زمانی است که شوهر به مدت چهار سال به طور کامل گم شده باشد. در این صورت، مطابق با ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی، امکان درخواست طلاق وجود دارد.
• چنانچه شوهر به شرایط مندرج در عقدنامه دست‌خط خود را زده باشد، طبق بندهای ۸ و ۱۱ آن، ترک خانه به مدت ۶ ماه می‌تواند سبب طلاق گردد و در صورتی که مرد در دادگاه حضور نیابد، حکم طلاق به صورت غیابی صادر خواهد شد.
• اگر زنی وکالت کامل در زمینه طلاق از همسرش داشته باشد، می‌تواند با انتخاب یک وکیل دادگستری، به نمایندگی از شوهر و بدون نیاز به حضور او، مراحل طلاق توافقی را انجام دهد. لازم به ذکر است که از دیدگاه حقوقی، این نوع طلاق به دلیل وجود وکیل به عنوان واسطه برای شوهر، به عنوان طلاق غیابی محسوب نمی‌شود.
• برخی از وکلا و زنان با استفاده از ترفندهایی، درخواست نفقه معوقه را حداقل به مدت ۶ ماه در شورای حل اختلاف مطرح می‌کنند. آن‌ها با ارائه نشانی جعلی، حکم غیابی برای نفقه معوقه دریافت می‌کنند و سپس بر اساس عدم پرداخت نفقه، درخواست طلاق را به دادگاه تسلیم می‌نمایند. این شیوه به‌ویژه در مورد مردانی که مدتی در خارج از کشور به سر می‌برند، به طور رایج مورد استفاده قرار می‌گیرد. واضح است که در صورت نادرست بودن این ادعا، این اقدام از نظر اخلاقی ناپسند است.

طلاق غیابی و همه چیز درباره آن

طلاق غیابی به طلاقی گفته می‌شود که یکی از طرفین در جلسه دادگاه حضور ندارد و بدون اطلاع یا رضایت وی حکم طلاق صادر می‌شود. این نوع طلاق معمولاً در مواردی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین به دلایل مختلف، مانند زندگی در خارج از کشور یا عدم توانایی برای حضور در دادگاه، نمی‌تواند در فرآیند طلاق شرکت کند.

شرایط طلاق غیابی

طلاق غیابی به معنای طلاقی است که در آن یکی از طرفین (معمولاً زوج) در جلسه دادگاه حضور ندارد و دادگاه با توجه به مدارک و مستندات موجود، اقدام به صدور حکم طلاق می‌کند. شرایط و مراحل طلاق غیابی ممکن است بسته به قوانین هر کشور متفاوت باشد، اما به طور کلی می‌توان به شرایط زیر اشاره کرد:

1. عدم حضور یکی از طرفین: یکی از طرفین باید در جلسه دادگاه حضور نداشته باشد. این عدم حضور می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عدم امکان دسترسی، فرار از مسئولیت یا عدم تمایل به ادامه زندگی مشترک باشد.

2. ابلاغ دادخواست طلاق: طرفی که درخواست طلاق را ارائه می‌دهد، باید دادخواست طلاق را به صورت رسمی به طرف دیگر ابلاغ کند. این ابلاغ معمولاً از طریق اداره پست یا شیوه‌های قانونی دیگر انجام می‌شود.

3. مدارک و مستندات: درخواست‌کننده باید مدارک و مستنداتی را که نشان‌دهنده دلایل طلاق است، به دادگاه ارائه دهد. این مدارک ممکن است شامل شواهدی از مشکلات زناشویی، عدم سازگاری، یا هرگونه رفتار ناپسند باشد.

4. بررسی دادگاه: دادگاه پس از بررسی مدارک و مستندات، تصمیم به صدور حکم طلاق می‌گیرد. اگر دلایل کافی برای طلاق وجود داشته باشد، حکم طلاق غیابی صادر می‌شود.

5. اعلام حکم: پس از صدور حکم، این حکم به طرف غایب ابلاغ می‌شود و او حق دارد در صورت نیاز به تصمیم دادگاه اعتراض کند.

6. پیگیری‌های قانونی: در برخی موارد، ممکن است نیاز به پیگیری‌های قانونی بیشتری باشد، به ویژه در مواردی که مسائل مالی یا حضانت فرزندان مطرح است.

توجه داشته باشید که برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر و وفق با قوانین محلی، مشاوره با یک وکیل متخصص در زمینه حقوق خانواده توصیه می‌شود.

مطالب مرتبط:

وکیل طلاق توافقی

وکیل طلاق

سریعترین راه طلاق توافقی

وکیل مهریه تهران